Гендерлік саясат — қоғамдағы ерлер мен әйелдердің құқықтары мен мүмкіндіктерін теңестіруге бағытталған мемлекеттік стратегия. Ол гендерлік теңдікті қамтамасыз ету, әйелдер мен ерлердің тең құқықтарын қорғау, сондай-ақ қоғамдағы гендерлік стереотиптермен күресу мақсатында жүзеге асырылады. Гендерлік саясат тек әйелдер мәселелерімен шектелмейді, ол жалпы қоғамның әлеуметтік-экономикалық дамуында маңызды рөл атқарады.
Гендерлік Теңдік: Гендерлік саясаттың басты мақсаты — ерлер мен әйелдердің құқықтары мен мүмкіндіктерін теңестіру. Бұл теңдік білім, денсаулық сақтау, жұмысқа орналасу, саясатқа қатысу сияқты көптеген салаларды қамтиды.
Әйелдер Құқықтарын Қорғау: Әйелдерге қатысты зорлық-зомбылық, дискриминация және басқа да әлеуметтік мәселелерді шешу. Мемлекет әйелдердің құқықтарын қорғау үшін заңнамалық және практикалық шараларды жүзеге асырады.
Экономикалық Мүмкіндіктер: Әйелдер кәсіпкерлігін қолдау, қаржылық сауаттылықты арттыру және әйелдердің экономикалық белсенділігін ынталандыру. Бұл экономикалық даму мен жұмыспен қамту деңгейін арттыруға әсер етеді.
Білім Беру: Гендерлік теңдік мәселелерін білім беру жүйесіне енгізу, жастар арасында гендерлік стереотиптерді жою. Білім — гендерлік саясаттың негізі, себебі ол жастардың дүниетанымын қалыптастыруға ықпал етеді.
Әлеуметтік Құрылымды Өзгерту: Қоғамдағы гендерлік стереотиптер мен рөлдерді қайта қарау. Гендерлік саясат қоғамдық санада әйелдер мен ерлердің рөлін теңестіруді көздейді.
Гендерлік Саясаттың Құқықтық Негіздері
Гендерлік саясат мемлекет деңгейінде қабылданған заңдар мен бағдарламаларға негізделеді. Қазақстан Республикасында гендерлік теңдікті қамтамасыз ету мақсатында бірқатар заңнамалық актілер мен бағдарламалар қабылданды, оның ішінде:
Отбасылық және Гендерлік Саясат Тұжырымдамасы: 2030 жылға дейінгі гендерлік саясатты дамыту мақсатында қабылданған тұжырымдама.
Гендерлік теңдікті қамтамасыз ету жөніндегі ұлттық бағдарлама: Әйелдердің құқықтарын қорғау мен тең мүмкіндіктерін қамтамасыз ету үшін жасалған.
Гендерлік саясатты жүзеге асыру барысында кездесетін негізгі мәселелер мыналар:
Зорлық-зомбылық: Әйелдер мен балаларға қатысты зорлық-зомбылықтың алдын алу, оған қарсы құқық қорғау шараларын күшейту. Бұл мәселеге қатысты қоғамдық сана мен заңнаманы дамыту өте маңызды.
