Бүгінгі таңда қазақ газеттерінің барлығы дерлік интернетте белсенді, олардың сайттарына келушілер санының артуы қазақша контентке деген сұраныстың өскенін көрсетеді. Мысалы, «Jas Qazaq» газетінің бас редакторы Срайыл Смайылдың айтуынша, газеттердің сайттары видеосюжеттер мен деректі фильмдер өндіріп, тележурналистика саласында да өздерін дәлелдей отырып, ақпарат кеңістігін байытуда. Алайда, мемлекеттік тапсырыстардың бұл сайттарға берілуі, олардың материалдық жағдайын жақсартуға ықпал ете алады. Бұл қазақтілді БАҚ-тың бәсекеге қабілеттілігін арттыру үшін өте маңызды.
Журналист мәртебесі мәселесі елімізде әлі де өзекті. Қазақстанда тілшілердің әлеуметтік мәселелерін шешумен айналысатын кәсіподақ ұйымдарының жоқтығы, журналистердің құқықтары мен мүдделерін қорғауда қиындықтар туғызады. Мысалы, Түркиядағы тәжірибеге сүйене отырып, журналистерге қоғамдық көлікте тегін жүру, музейлер мен көрмелерге тегін кіру секілді жеңілдіктер берілетіні, бұл журналистердің әлеуметтік жағдайын айтарлықтай жақсартуға мүмкіндік береді. Заң жобасында журналистердің құқықтары мен міндеттерін, олардың кәсіби міндеттерін орындаудағы кепілдіктерді нақтылап көрсету қажет. Журналистердің азаматтық құқықтары мен бостандығын қорғау, олардың кәсіби этика мен стандарттарға сай жұмыс істеуін қамтамасыз ету — мемлекет алдында тұрған маңызды міндеттердің бірі.
Заң жобасының мазмұны да сынға алынуда. Мәселен, қазақ тіліндегі калька аудармалардың көптігіне назар аударылып отыр. Журналистерге карта беру түсінігі де көптеген сұрақтар туғызады. Фрилансерлердің мәртебесі қалай анықталады? Олардың құқықтары ескерілмей ме? Заңда көрсетілген аккредитациялау ережелері журналистердің еркіндігін шектейтіндей әсер қалдырады, бұл жағдай журналистиканың дамуында теріс салдар туғызуы мүмкін.
Журналистің мәртебесі, әсіресе, уақытша жұмыссыз қалған жағдайда не болатыны да белгісіз. Заң жобасында аккредиттеу ережелерін бұзу жағдайында журналистің аккредитациядан айырылуы мүмкін екендігі көрсетілген. Бұл билікті сынаған журналистер үшін қауіпті жағдай туғызады, олар өз кәсіби міндеттерін орындауда қауіпсіздік мәселесіне тап болуы ықтимал.
Заң жобасының тұжырымдамасы қоғамда қызу талқылануда. Журналистердің әлеуметтік жағдайы мен құқықтарын нақтылау — жаңа заңның маңызды аспектісі. Журналистің құқықтық мәртебесі, мемлекет тарапынан қорғау механизмдері айқындалуы қажет. Мысалы, журналистке құқықтық көмек көрсету, кәсіби этика мен стандарттарды бекіту, ақпаратты еркін алу және тарату құқықтарын қорғау сияқты мәселелерді жаңа заңда нақты көрсету керек.
