Лудомания — адам өмірінде шешуші рөл атқаратын, әлеуметтік, кәсіби, материалдық және отбасылық құндылықтардың төмендеуіне алып келетін патологиялық ойын құмарлығы. Бұл мәселе тек жеке тұлғалардың емес, қоғамның да жағдайын қиындатып отыр. Лудомандар — құмар ойындардың шырмауына түскен адамдар, олар материалдық шығынмен қатар, рухани және психологиялық азапқа да тап болады.
Лудомания термині казино мен букмекерлік кеңселердің жұмысы қарқын алған кезде кеңінен қолданылуда. Бүгінде бұл аурулардың халықаралық классификациясына енгізілген. Ойынқұмарлар өздерінің мүлкінен айырылып, отбасы мен әлеуметтік байланыстарын жоғалтуы мүмкін. Қазақстанда ойынқұмарлық мәселесі өзекті болып табылады, бұл ретте лудомандарды емдейтін арнайы орталықтар ашылған. Психолог Бекзат Маратұлы атап өткендей, емделу процесі қиын, себебі емделушілердің көпшілігі қайтадан құмар ойындарға оралады.
Соңғы жылдары Қазақстанда букмекерлік компаниялардың саны артып, ойынқұмарлардың саны көбейіп келеді. Бейресми мәліметтер бойынша, елімізде құмар ойындарға тәуелді 350 мыңға жуық адам бар, олардың орташа қарызы 10 миллион теңгеден асады. Ажырасудың 70%-ы құмар ойындардың кесірінен болатындығы да статистикамен дәлелденген. Қазақстанның бюджетіне букмекерлік кеңселердің төлеген салық мөлшері соңғы екі жылда 30 миллиард теңгеге жуықтап отыр, бұл сома бірқатар облыстардың жылдық бюджетінен де көп. Мұның бәрі құмар ойындардың қоғамға теріс әсерін көрсетеді.
Лудоманияның дамуына бірнеше факторлар әсер етеді:
Жалғыздық сезімі: Бұл адамды ойынға итермелейді, ал ойын барысында алынған әсер оны қайталап ойнауға мәжбүр етеді;
Қанағаттанбаушылық сезімі: Шынайы өмірдегі жетістіктердің жетіспеушілігі ойынға құмарлықты арттырады;
Оңай олжа сезімі: Бір рет жеңіске жету адреналинді сездіреді, және адам бұл сезімді қайталауға ұмтылады;
Психикалық бұзылыстар: Бұрын психикалық ауруларды өткерген адамдар ойынға тез әуестенуі мүмкін;
Экономикалық жағдай: Қаржылық қиыншылықтар да ойынға тәуелділікті күшейтеді, өйткені кейбір адамдар ойын арқылы жағдайларын жақсартуға тырысады.
Лудоманияның дамуы үш негізгі кезеңнен тұрады:
Ұтыс: Ойынға жиі қатысу, жеңістер мен ұтыс туралы үнемі ойлау.
Ұтылу: Жеңіліс нәтижесінде ойынға деген қажеттілік артып, адамдар проблемаларын жасыруға тырысады;
Түңілу: Кәсіби және жеке өмірдің барлығы ойынға тәуелді болуынан зардап шегеді. Науқастар өздерін жалғыз сезініп, айналасындағы адамдардан алшақтайды.
