Қаржы пирамидалары мен интернет-алаяқтық қазіргі уақытта көпшіліктің қаржылық қауіпсіздігіне қатер төндіріп отыр. Қазақстан, оның ішінде Шымкент қаласы да, осы мәселемен бетпе-бет келуде. Адамдардың қаржылық сауаттылығын арттыру — қаржы пирамидаларының құрбаны болмаудың тиімді жолдарының бірі. Бұл мақалада қаржы пирамидаларының белгілері, тұрғындардың қаржылық сауаттылығын арттыру бағытындағы шаралар, және діни ұйымдардың рөлі қарастырылатын болады.
Қаржы пирамидалары — инвестициялау схемасы, онда жаңа қатысушылардың ақша салуы арқылы бұрынғы қатысушыларға төлемдер жасалады. Бұл схема уақыт өте келе өзін-өзі ақтамайды, өйткені жаңадан тартылған инвестициялардың көлемі төмендегенде, жүйе collaps болады. Қаржы пирамидаларының негізгі белгілері мыналар:
Нақты жұмыстарсыз және инвестициялау үшін қауіпсіздіксіз, тез арада жоғары табыс алу уәделері.
Инвестициялардың төмен тәуекелі туралы жалған ақпарат.
Тек жаңа қатысушылардың есебінен бұрынғы қатысушыларға төлем жасалады.
Қаржы пирамидаларының құрбаны болу — адамның қаржылық жағдайына теріс әсер етіп, әлеуметтік-тұрмыстық проблемаларға алып келеді. Осы себепті, халықты ақпараттандыру, құқықтық сауаттылықты арттыру — маңызды міндет.
Қаржылық сауаттылықты арттыру тұрғындарды қаржы пирамидаларының белгілері мен зияндары туралы хабардар ету, оларға қауіпсіз инвестициялау әдістерін үйрету мақсатында жүзеге асырылуда. Департаменттің ұсыныстары мыналарды қамтиды:
Халық арасында қаржы пирамидаларының белгілері мен олардың зияндығы туралы ақпарат тарату. Мұндай науқандар, әсіресе, халық көп жиналатын орындарда, мысалы, спорттық іс-шараларда, конференцияларда және мәдени шараларда ұйымдастырылуы тиіс.
Қажымұқан» стадионында, немесе басқа да қоғамдық орындарда қаржы пирамидаларының қауіптері туралы бейнероликтер көрсету. Халықтың назарын аудару мақсатында визуалды материалдарды пайдалану тиімді әдіс болып табылады.
Тұрғындарға қаржылық сауаттылықты арттыру үшін семинарлар мен тренингтер өткізу. Бұл шаралар инвестициялық тәжірибені жақсартуға, азаматтардың қаржылық сауаттылығын арттыруға мүмкіндік береді.
Профилактика шаралары қаржы пирамидаларының таралуын тоқтату үшін маңызды. Халықтың құқықтық сауаттылығын арттыру, түсіндіру жұмыстарын жүргізу және насихаттау — бұл бағытта жүргізілетін жұмыстардың басты бағыты.
